Uśmiech to nasza wizytówka, a zdrowe zęby to fundament pewności siebie. Niestety, urazy, zaawansowana próchnica czy leczenie kanałowe mogą prowadzić do znacznego osłabienia lub utraty naturalnej korony zęba. Na szczęście, nowoczesna protetyka stomatologiczna oferuje skuteczne rozwiązania, które pozwalają na precyzyjną i estetyczną odbudowę. Jednym z najczęściej stosowanych jest korona zębowa, potocznie nazywana koronką na zęba.
Czym dokładnie jest i kiedy się ją stosuje? To stałe uzupełnienie protetyczne, które jest trwale cementowane na oszlifowanym zębie lub na implancie. Jej celem jest odtworzenie pierwotnego kształtu, funkcji i wyglądu zęba. W tym artykule przeprowadzimy Cię przez najpopularniejsze rodzaje koron zębowych, aby pomóc Ci zrozumieć, które rozwiązanie będzie najlepsze dla Ciebie.
Kiedy warto zdecydować się na koronę protetyczną?
Decyzja o wykonaniu korony na zęby jest podejmowana, gdy naturalne tkanki zęba są na tyle zniszczone, że tradycyjne wypełnienie (plomba) nie jest w stanie zapewnić mu odpowiedniej wytrzymałości i ochrony.
Do najczęstszych wskazań należą:
- Znaczne zniszczenie zębów przez próchnicę.
- Odbudowa zęba po leczeniu endodontycznym. Ząb po takim zabiegu jest osłabiony i wymaga wzmocnienia.
- Pęknięcie lub złamanie korony naturalnego zęba.
- Poprawa estetyki – kształtu, koloru lub wielkości zęba.
- Jako filar w moście protetycznym.
- Jako zwieńczenie leczenia implantologicznego. Korona jest ostatnim etapem odbudowy braku zębowego na implancie (dowiedz się więcej z naszego przewodnika po etapach leczenia implantami).
Rodzaje koron zębowych – szczegółowe porównanie materiałów
Wybór odpowiedniego materiału jest kluczowy dla trwałości i estetyki finalnej odbudowy. Współczesna stomatologia oferuje kilka sprawdzonych opcji.
Korona porcelanowa na podbudowie metalowej
To klasyczne i bardzo wytrzymałe rozwiązanie, które od lat z powodzeniem stosuje się w protetyce. Składa się z wewnętrznego „szkieletu” wykonanego ze stopu metali (najczęściej chromu i kobaltu), który jest pokrywany z zewnątrz warstwą porcelany w kolorze zębów pacjenta. Metalowy rdzeń zapewnia jej ogromną odporność, co czyni ją świetnym wyborem do odbudowy zębów bocznych (trzonowych i przedtrzonowych).
Główną wadą tego rozwiązania jest estetyka – przy obniżaniu się dziąseł z czasem może stać się widoczna metalowa, sina linia na granicy korony. Z tego powodu rzadziej stosuje się je przy przednich zębach.
Pacjenci często pytają: ile lat wytrzyma korona porcelanowa na metalu? Jej trwałość, podobnie jak każdej innej odbudowy, zależy od dbałości o higienę i może wynosić nawet 10- 20 lat, a czasami nawet więcej.
Korona pełnoceramiczna
Jak sama nazwa wskazuje, korona pełnoceramiczna jest wykonana w całości z porcelany, bez metalowego rdzenia.
Jej największą zaletą jest estetyka. Ceramika doskonale naśladuje naturalne szkliwo, dzięki czemu odbudowa jest praktycznie nie do odróżnienia od własnych zębów. Jest to również materiał w pełni biozgodny, co oznacza, że nie powoduje reakcji alergicznych i jest doskonale tolerowany przez dziąsła.
Ze względu na nieco mniejszą wytrzymałość mechaniczną w porównaniu do koron na metalu, jest to idealny wybór przede wszystkim do odbudowy zębów przednich, gdzie wygląd liczy się najbardziej.
Korona cyrkonowa
Korona cyrkonowa to najnowocześniejsze rozwiązanie, które łączy w sobie zalety obu powyższych metod: wytrzymałość mechaniczną metalu i doskonałą estetykę porcelany. Tlenek cyrkonu, z którego jest wykonana, to materiał o ogromnej twardości i biozgodności, nazywany czasem „białym złotem” stomatologii.
Korona na cyrkonie nie posiada metalu, dzięki czemu nigdy nie pojawi się problem sinego dziąsła, a jej kolor jest stabilny i naturalny. To uniwersalne rozwiązanie, które z powodzeniem można stosować zarówno na zęby przednie, jak i boczne.
Nowoczesne alternatywy: Inlay, Onlay i Endokorona
Nie zawsze ząb wymaga oszlifowania pod pełną koronę. Jeśli ubytek jest rozległy, ale część zdrowych tkanek wciąż pozostaje, stomatolog może zaproponować inne nowoczesne rozwiązania.
Inlay / Onlay kompozytowy
Zarówno inlay, jak i onlay to wkłady dokoronowe, które stanowią doskonałą alternatywę dla wypełnień kompozytowych (plomb), gdy ubytek jest zbyt rozległy, ale jednocześnie nie ma potrzeby szlifowania całego zęba pod tradycyjną koronę. Są to rozwiązania oszczędzające zdrowe tkanki zęba.
Główna różnica między nimi polega na zakresie odbudowy.
- Inlay: Jest to precyzyjne wypełnienie, które odtwarza powierzchnię żującą zęba wewnątrz jego korony, nie pokrywając szczytów guzków. Można go porównać do bardzo trwałej, idealnie dopasowanej „plomby” wykonanej w laboratorium protetycznym.
- Onlay: Jest to bardziej rozległa odbudowa. Oprócz wypełnienia wnętrza korony onlay pokrywa i odbudowuje również jeden lub więcej guzków zęba. Wzmacnia w ten sposób całą strukturę osłabionego zęba, chroniąc go przed pęknięciem.
Endokorona
To specjalny rodzaj odbudowy stosowany w zębach martwych, który łączy w sobie wkład i koronę. Jest to doskonałe rozwiązanie wzmacniające ząb po zabiegu kanałowym (przeczytaj więcej o tym, jak wygląda leczenie kanałowe w naszym przewodniku).
Korona kompozytowa
Korona kompozytowa to rodzaj uzupełnienia protetycznego wykonanego z materiału kompozytowego. Ze względu na swoje właściwości ma specyficzne zastosowania i najczęściej jest wykorzystywana jako korona tymczasowa.
Jak przebiega proces zakładania korony?
Proces leczenia protetycznego jest rozłożony na kilka wizyt. Na początku przeprowadzana jest szczegółowa diagnostyka i konsultacja, podczas której protetyk planuje leczenie. Następnie ząb jest precyzyjnie szlifowany w znieczuleniu, aby stworzyć miejsce dla przyszłej korony.
Kolejnym krokiem jest pobranie wycisku lub wykonanie skanu wewnątrzustnego, który trafia do laboratorium protetycznego. Na czas oczekiwania na gotową pracę, oszlifowany ząb jest zabezpieczany koroną tymczasową. Na ostatniej wizycie gotowa, idealnie dopasowana korona zębowa jest trwale cementowana na zębie.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
1. Czy zakładanie korony zębowej boli?
Nie. Cały proces przygotowania zęba, czyli jego szlifowania, odbywa się w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu jest całkowicie bezbolesny dla pacjenta.
2. Jak długo trwa proces leczenia protetycznego?
Zazwyczaj od pierwszej wizyty do zacementowania gotowej korony mijają 1-2 tygodnie. Czas ten jest potrzebny pracowni protetycznej na wykonanie indywidualnie dopasowanej odbudowy.
3. Jak dbać o koronę zębową?
O koronę należy dbać dokładnie tak samo, jak o naturalne zęby. Kluczowe jest regularne szczotkowanie, nitkowanie przestrzeni międzyzębowych oraz regularne wizyty kontrolne i higienizacyjne w gabinecie stomatologicznym.
4. Jaka jest cena korony na zęba?
Koszt zależy od wybranego materiału. Korony na podbudowie metalowej są najbardziej ekonomicznym rozwiązaniem, podczas gdy korony pełnoceramiczne i cyrkonowe, ze względu na zaawansowaną technologię, są droższe. Dokładny kosztorys przedstawiany jest zawsze podczas wizyty konsultacyjnej.
Podsumowanie
Niezależnie od tego, czy celem jest wzmocnienie osłabionego zęba, czy kompleksowa poprawa estetyki, nowoczesna protetyka oferuje skuteczne i trwałe rozwiązania. Wybór między koroną na metalu, pełnoceramiczną a cyrkonową zależy od lokalizacji zęba, oczekiwań estetycznych i budżetu.
Masz pytania dotyczące koron protetycznych? Zapraszamy na konsultację do Kliniki Modern Dental & Orthodontics na warszawskiej Woli. Doświadczony protetyk pomoże Ci wybrać najlepszą metodę leczenia, dopasowaną do Twoich potrzeb. Umów wizytę!
`