Założenie aparatu ortodontycznego to pierwszy krok na drodze do wymarzonego, równego uśmiechu. Jednak to również początek nowego etapu, który wymaga szczególnej uwagi i zaangażowania w codzienną higienę.
Zaniedbania na tym polu mogą prowadzić do próchnicy, nieestetycznych plam czy stanów zapalnych dziąseł. Aby po zakończeniu leczenia cieszyć się nie tylko prostymi, ale przede wszystkim zdrowymi zębami, przygotowaliśmy dla Ciebie kompletny przewodnik. Dowiesz się z niego, jak myć zęby z aparatem ortodontycznym, co jeść, a czego unikać oraz jak dbać o aparat ortodontyczny, by służył Ci bezawaryjnie.
Złote zasady mycia zębów z aparatem ortodontycznym
Podstawą sukcesu jest nowa, udoskonalona rutyna mycia zębów. Zwykłe szczotkowanie już nie wystarczy. Płytka bakteryjna szczególnie upodobała sobie okolice zamków i pierścieni, dlatego musisz poświęcić higienie więcej czasu i precyzji.
Jak myć zęby z aparatem stałym? Zaleca się, aby robić to najlepiej po każdym posiłku, a minimum to dwa razy dziennie – rano i wieczorem.
- Przygotowanie: Zdejmij wszystkie ruchome elementy, takie jak wyciągi elastyczne. Dokładnie wypłucz usta wodą, aby usunąć większe resztki jedzenia.
- Szczotkowanie: Użyj szczoteczki manualnej (najlepiej specjalnej, ortodontycznej z rowkiem w kształcie litery V) szczoteczki elektrycznej z końcówką ortodontyczną lub szczoteczki sonicznej. Szczotkuj w miejscu gdzie przyklejone są zamki, a następnie część zęba pomiędzy zamkiem a brzegiem siecznym. Ustaw główkę szczoteczki pod kątem 45 stopni do linii dziąseł i wykonuj delikatne, wibrująco- wymiatające ruchy. Dokładnie oczyść powierzchnię zębów nad i pod drutem aparatu. Nie zapominaj o wewnętrznych powierzchniach zębów.
- Czyszczenie przestrzeni międzyzębowych: To kluczowy i często pomijany krok! Użyj szczoteczek międzyzębowych (tzw. szczoteczek jedno-pęczkowych), aby oczyścić przestrzenie pod drutem ortodontycznym i wokół każdego zamka.
- Nitkowanie: Choć utrudnione, jest niezbędne. Używaj specjalnej nici dentystycznej z usztywnioną końcówką (np. typu Super Floss) lub standardowej nici z pomocą tzw. przewleczki, aby przeciągnąć ją pod drutem.
Pomocnym uzupełnieniem, choć nie zastępstwem dla nici, jest irygator wodny. Strumień wody pod ciśnieniem doskonale wypłukuje resztki pokarmowe i masuje dziąsła, poprawiając ich ukrwienie.
Jak dbać o sam aparat ortodontyczny?
Prawidłowa higiena dotyczy nie tylko zębów, ale i samego aparatu. Od tego, jak o niego dbasz, zależy komfort i efektywność leczenia.
Pielęgnacja aparatu stałego
Kluczem jest wspomniane wyżej dokładne czyszczenie wszystkich jego elementów – zamków, łuków i pierścieni. Regularnie sprawdzaj w lustrze, czy żaden element nie uległ uszkodzeniu.
W przypadku odklejenia zamka lub gdy drut zaczyna kłuć, zabezpiecz drażniące miejsce woskiem ortodontycznym i niezwłocznie skontaktuj się z ortodontą.
Jak czyścić aparat ortodontyczny wyjmowany (ruchomy)?
Jeśli nosisz aparat ruchomy, pamiętaj, by myć go za każdym razem, kiedy wyjmujesz go z ust. Używaj do tego osobnej szczoteczki i delikatnego mydła w płynie/płynu do zmywania naczyń lub specjalnych tabletek czyszczących.
Nie myj go standardową pastą do zębów, ponieważ zawiera ona substancje ścierne, które mogą porysować jego powierzchnię. Po umyciu dokładnie go opłucz i przechowuj w suchym, wentylowanym pudełku.
Profesjonalna higienizacja – ważny element leczenia ortodontycznego
Nawet najbardziej staranna domowa higiena może nie być wystarczająca, aby dotrzeć do wszystkich zakamarków, jakie tworzy aparat stały. Z czasem, niezauważona płytka bakteryjna twardnieje, tworząc kamień nazębny, którego nie da się usunąć zwykłą szczoteczką.
Dlatego profesjonalna higienizacja w gabinecie stomatologicznym to absolutna konieczność dla każdego pacjenta ortodontycznego. Zabieg ten, wykonywany przez doświadczoną higienistkę, składa się z kilku etapów:
1. Skaling
To precyzyjne usuwanie twardego kamienia nazębnego, który gromadzi się nad i pod linią dziąseł, a także wokół zamków aparatu.
2. Piaskowanie
Polega na usunięciu osadów i przebarwień za pomocą strumienia wody z drobinkami czyszczącymi. Jest to niezwykle skuteczne w docieraniu do trudno dostępnych miejsc wokół elementów aparatu.
3. Polerowanie i fluoryzacja
Wygładzenie powierzchni zębów utrudnia ponowne osadzanie się płytki bakteryjnej, a nałożenie preparatu z fluorem wzmacnia szkliwo i chroni je przed próchnicą oraz powstawaniem białych plam.
Pacjentom w trakcie leczenia ortodontycznego zaleca się przeprowadzanie profesjonalnej higienizacji zazwyczaj co 3-4 miesiące.
Dieta pacjenta ortodontycznego – co jeść, a czego unikać?
Twoje menu również wymaga pewnych modyfikacji. Odpowiednia dieta pomoże uniknąć awarii aparatu i dyskomfortu. Szczególnie ważne jest to, co można jeść po założeniu aparatu na zęby, gdy zęby i dziąsła są najbardziej wrażliwe.
W pierwszych dniach po założeniu aparatu postaw na miękkie potrawy: zupy-krem, jogurty, koktajle, purée, gotowane warzywa czy makarony.
Czego unikać przez cały okres leczenia?
- Twardych produktów: orzechów, twardych cukierków, lodu, surowej marchewki, skórek od chleba. Mogą one uszkodzić lub odkleić zamki.
- Klejących i ciągnących się produktów: krówek, toffi, gum do żucia, batonów z karmelem. Oblepiają one aparat i są trudne do usunięcia.
- Produktów wymagających odgryzania: całych jabłek, gruszek, kolby kukurydzy. Zamiast odgryzać, krój je na małe kawałki i jedz powoli.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
1. Jak długo trzeba myć zęby z aparatem?
Precyzyjne oczyszczenie wszystkich powierzchni zębów i elementów aparatu powinno zająć od 3 do 5 minut.
2. Czy mogę używać elektrycznej szczoteczki do zębów?
Tak, wiele osób uważa, że szczoteczki elektryczne (soniczne lub rotacyjne) są nawet skuteczniejsze. Wybierz model z trybem delikatnego czyszczenia i specjalną końcówką ortodontyczną, aby zmaksymalizować efekty.
3. Czy mogę pić kawę, herbatę lub jeść potrawy barwiące?
Najlepiej jest ograniczyć spożycie silnie barwiących napojów i potraw, szczególnie jeśli masz na aparacie estetyczne (przezroczyste) ligatury, które bardzo łatwo się przebarwiają.
Jeśli jednak nie możesz się bez nich obejść, zawsze po posiłku dokładnie wypłucz usta wodą, a najszybciej jak to możliwe – umyj zęby.
4. Czy mogę uprawiać sport, nosząc aparat ortodontyczny?
Tak, noszenie aparatu nie wyklucza z aktywności fizycznej. Zaleca się jednak szczególną ostrożność, zwłaszcza w sportach kontaktowych (np. sztuki walki, piłka nożna, koszykówka). Aby chronić zęby, wargi i sam aparat przed urazem, warto zaopatrzyć się w specjalny ochraniacz na zęby dla osób w trakcie leczenia ortodontycznego.
Umów wizytę
Dbałość o higienę i stosowanie się do zaleceń to klucz do sukcesu. Pamiętaj, że leczenie ortodontyczne to praca zespołowa – Twoja i lekarza. Regularne wizyty kontrolne i profesjonalna higienizacja w gabinecie są równie ważne, co codzienna pielęgnacja w domu.
Jeśli dopiero planujesz założyć aparat ortodontyczny i chcesz dowiedzieć się, jakie rozwiązanie będzie dla Ciebie najlepsze to zapraszamy na konsultację ortodontyczną do Kliniki Modern Dental & Orthodontics na warszawskiej Woli. Nasi specjaliści odpowiedzą na wszystkie Twoje pytania i przygotują indywidualny plan leczenia.
Dla pacjentów, którzy są już w trakcie leczenia ortodontycznego – jeśli potrzebujecie profesjonalnego wsparcia w postaci higienizacji, nasz zespół jest do Waszej dyspozycji.